Van appel tot aperitief: de beste cider rijpt in Pays d’Auge

De ene appel is de andere niet
Cider gaat al terug tot de 11de eeuw, maar het duurt tot 1996 tot de cider uit Pays d’Auge een erkend AOC-label (Appellation d’Origine Controlée) krijgt. In Normandië vind je zo’n 100 soorten appelen die geschikt zijn voor de ciderverwerking. Voor het AOC-label komen er maar een 50-tal in aanmerking. Al deze appelen, met soms een zeer mooie naam, bevatten zoveel suiker en zuren dat ze niet geschikt zijn om zo te eten. Je kan ze indelen in vier categorieën van zuur, bitter tot zacht: acide, douce, douce amère en amère. De domeineigenaar beslist in het najaar met welke combinatieappelen hij zijn cider kan bereiden en gaat dan van start.

Appels vangen met de paraplu
Het oogsten gebeurt meestal eind september en op verschillende manieren. Enerzijds met een soort mechanisch vibratiesysteem dat de appels letterlijk uit de bomen schudt, en anderzijds met een blaas- en veegtoestel dat de appels zo recupereert. Soms wordt het paraplusysteem gebruikt. Dit hangt dan aan het schudtoestel en vangt de appels op. Uiteraard kun je de appels ook met de hand plukken. Na het plukken worden de appels binnen 24 uur gewassen en tot pulp gemaakt, om ze daarna te persen zodat het gistingsproces kan beginnen. Wil je graag gewoon appelsap, dan wordt er gepasteuriseerd om de fermentatie te stoppen. En anders is de eerste cider in februari klaar om gebotteld te worden. In de fles gebeurt nog een kleine nagisting die resulteert in een sterk mousserende appelwijn. Zo ontstaan een cider doux, brut of demi-sec.

Domein Manoir de Grandouet.

Aperitief van Normandië
De cider voor de calvadosdistillatie blijft gewoon in de houten vaten. Ruwweg bekomt men van 16 kg appels 10 liter cider. Tien liter cider is dan weer goed voor 1 liter calvados. In de ciderketen kom je ook nog de Pommeau tegen, de traditionele Normandische appellikeur en een perfecte apertief dat sinds 1991 ook een AOC-label heeft. Het is een mix van twee derde cider en een derde calvados, nadien gerijpt in eiken vaten. Elk ciderdomein heeft hiervoor zijn eigen geheim.

Twee keer proeven
De ciderroute van ongeveer 40 km rond het plaatsje Cambremer, in het hart van de streek Pays d’Auge is een aanrader. Bijna alle ciderboeren maken hier zowel calvados als Pommeau, waardoor je zonder twijfel kan proeven van de twee. Samen met een fotograaf trok ik er echter op uit om drie verschillende domeinen op te zoeken om zowel het noorden, het centrum als zuiden van de ciderstreek te begrijpen. Elk domein heeft wel iets aparts te bieden.

Manoir d’ Apreval telt een 17-tal appelvariëteiten.

1. Manoir d’ Apreval
Niet ver van de kust in het dorpje met de leuke naam Pennedepie ligt Manoir d’Apreval. Op dit domein kan je georganiseerde rondleidingen volgen. Agathe, de eigenares, maakt haar producten al twintig jaar en heeft zelf een 17-tal appelvariëteiten. Een specialleke op dit domein is de ‘cidre cascade’. Deze cider heeft een hopbijvoegsel dat je goed terugvindt in de smaak.

Leuk detail: Let vooral op de unieke aanplantingen hier. De fruitbomen staan ongeveer tien meter van elkaar (‘hautes tiges’). Staan ze maar op een drietal meter van elkaar, dan heet dat ‘basses tiges’. Sommige domeinen gebruiken beide systemen: een ‘basses tiges’ kan bijvoorbeeld een minder goed oogstjaar opvangen.

2. Manoir de Grandouet
Het volgende domein vinden we midden in het Pays d’Auge, niet ver van Cambremer. Het Manoir de Grandouet is alleen al het bezoek waard voor de idyllische omgeving. De oude gebouwen in hun typisch Normandische bouwstijl doen nog allemaal dienst. In een ervan vind je een groot deel van de oude 16de-eeuwse pers. Een maquette laat je de werking van de oude pers zien. Je kan op dit domein ook een korte introductiefilm over het produceren van cider bekijken. Proef hier zeker de ‘Cidre Réserve’.

Niet alleen appel- maar ook perencider wordt gemaakt op Domaine de la Galotière.

3. Domaine de la Galotière
Dit domein ligt in het zuidelijkste gedeelde van Pays d’Auge en vereist wel wat zoekwerk. Eens je er bent, zie je een grote, typische hoeve uit de 17de eeuw. Hier produceert Jean-Luc Olivier sinds 1991 cider en gelijkaardige producten. Hij nam het bedrijf over van zijn vader. Dit domein maakt ook perencider.

Cider uit Canada
Een buitenbeentje hier is de ‘Cidre de Glace’. Deze drank ontstond in Quebec en wordt daarom ook ‘Cidre de Quebec’ genoemd. De gisting wordt gestimuleerd door natuurlijke koude. In Canada gebeurt dat op twee manieren: ofwel wordt het sap opgeslagen in containers en buiten aan de extreme koude blootgesteld gedurende zes weken, ofwel blijft het fruit aan de bomen hangen om te bevriezen en vervolgens de fermentatie toe te passen. De flessen zijn smal en rank van vorm en de cider kent een alcoholpercentage van 17%! Uitzonderlijk hoog als je weet dat dat normaal tussen 4 en 5% ligt.

Cidre de Glace met 17% alcoholpercentage!

Pommeau met Pasen
Past de Normandische cider bij het eten? Zeker! Een jonge cider van enkele maanden kan je drinken bij desserts en gerechten met salades. Een wat oudere cider past perfect bij vlees of bij kaas. Maak een fles zeker binnen het jaar leeg. Een aanrader is een Pommeau met paaseitjes, de ideale combinatie.

PRAKTISCHE INFO
Algemeen
Toerisme Pont Levêque | Internet: www.destination-pontleveque.fr
Toerisme regio Pays d’Auge | Internet: www.tourismepaysdauge.sitew.com
Toerisme departement Calvados | Internet: www.calvados-tourisme.com
Toerisme regio Normandië | Internet: nl.normandie-tourisme.fr
Toerisme Frankrijk | Internet: be.france.fr/nl
Bereikbaarheid
Met de auto | Brussel – Pont Levêque: circa 430 kilometer via snelwegen
Bezienswaardigheden
Manoir d’ Apreval | Internet: www.apreval.com
Manoir de Grandouet | Internet: www.manoir-de-grandouet.fr
Domaine de la Galotière | Internet: www.lagalotiere.fr
Overnachten
Hotel Le Lion d’Or | 8 place Saint-Mélaine, 14130 Pont-l’Évêque | Tel:  +33 (0) 2 31 65 01 55
E-mail: [email protected] | Internet: www.leliondorhotel.com

Lees hier meer gastronomische verhalen.

PIN nu en plan later

Tekst en foto’s: © Gust Charrin