De kleinste regio van Italië is omringd door de hoogste bergen van Europa. Als elitair skioord en wandelparadijs in de zomer kreeg Valle d’Aosta de bijnaam ‘Rivièra van de Alpen’. Maar er zijn nog andere redenen om naar Valle d’Aosta te trekken. Wat denk je van een culinaire verkenningstocht? Reisreporter Miet proeft alvast voor.
Het schilderachtige dorpje Bard. © Visit Aosta via Flickr
Waar men Arpitaans spreekt
Valle d’Aosta ligt in het noordwesten van Italië, grenzend aan Frankrijk en Zwitserland. De regio werd pas in 1861 ingelijfd bij Italië. Voordien was het Frans gebied. Vandaar dat een groot gedeelte van de 113.000 inwoners er Arpitaans spreken, een soort Francoprovençaals dialect, vergelijkbaar met de dialecten van Zwitserland, Savoye en Lyon. Om de bevolking te paaien, die eigenlijk het liefst terug bij Frankrijk wilde horen, kregen ze in 1944 een autonoom statuut. Sindsdien wordt Valle d’Aosta beschouwd als een autonome regio van Italië met eigen wetten en bepaalde voordelen. Naast het Italiaans is het Frans er een officiële taal bij overheidsaangelegenheden.
Authentiek gebleven door jarenlange isolatie
Omdat Valle d’Aosta aan alle kanten omringd is door de Alpen was ze, vooraleer er tunnels werden aangelegd in de jaren zestig, een geïsoleerd gebied. De inwoners van de 13 valleien konden alleen tijdens de zomermaanden langs kleine bergpassen de rest van de wereld verkennen. Vandaar ook dat tradities en culinaire specialiteiten authentiek konden blijven.
Gezelligheid op Marché au Fort in Bard. © Visit Aosta via Flickr
Marché au Fort: jaarlijkse gastronomische markt met streekproducten
We hebben geluk. Bij aankomst in het schilderachtig dorpje Bard met zijn indrukwekkende fort vindt de jaarlijkse gastronomische markt met streekproducten plaats. Een feest dat mensen van heinde en verre aantrekt. Het is een mooie prelude voor onze culinaire ontdekkingstocht want aan elk standje kunnen we proeven van de plaatselijke specialiteiten die de lokale producenten met veel enthousiasme aanprijzen.
De gastronomie van Valle d’Aosta ziet er gevarieerd en smakelijk uit. © Visit Aosta / Saveurs du Valle d’Aosta
Saveurs du Valle d’Aosta
Door een wet van 2004 krijgen die producenten het label Saveurs du Valle d’Aosta wanneer ze beantwoorden aan streng gecontroleerde standaardvoorwaarden. Vier producten, twee op basis van melk en twee op basis van vlees pronken nu ook met een label van de Europese Commissie. Op de Marché au Fort smullen we van de gedroogde ham, verschillende soorten worsten, het bekende spek Lard d’Arnad, de Fontinakazen, de notenolies, de kastanjehoning, de lokale wijnen, likeuren en het zwarte roggebrood. Er zijn zomaar eventjes 31 traditionele producten, waarvan sommige recepten teruggaan tot de 15de eeuw.
Het geheim van de Fontina alpagekaas
De culinaire trots van de Aostavallei is hun halfzachte Fontinakaas bereid uit rauwe melk van hun plaatselijke koeien. De beste kazen zijn diegenen die gemaakt zijn van zomermelk. Dan grazen de koeien op de onbezoedelde weiden op 2.500 meter hoogte. Fontina heeft een vaste stek in de plaatselijke keuken, onder andere in Valpelenentse, een traditionele maaltijdsoep met als hoofdingrediënten de kaas, oud brood en groene kool.
Fortina kaas: de culinaire trots van de Aostavallei. © Wikimedia Commons
Spek van Arnad
Ook het spek van Arnad, het klassieke aperitiefhapje met brood en honing, ontstaat volgens aloude tradities. Vol trots vertelt producent Bertolin dat het spek afkomstig is van een speciaal varkenras. De dieren moeten voor hun slachting ruim 200 kilo wegen en ouder zijn dan elf maanden. Hij toont ons de kastanjehouten vaten waar het spek gedurende drie maanden in pekelwater met look wordt bewaard. De specifieke smaak krijg je door bij de bereiding kruiden zoals rozemarijn, laurier en salie toe te voegen.
Op paddenstoelenjacht met sterrenkok Agostino Buillas
Veel restaurants werken met regionale producten, maar ook met wat de natuur biedt. Een voorbeeld daarvan is restaurant Café Quinson in Morgex met 1 Michelinster. Topkok Agostino Buillas zwaait er de scepter en wordt bijgestaan door vrouwlief en schoonzus. We mogen niet alleen een kijkje nemen in zijn keuken, maar hij neemt ons ook mee naar het bos om paddenstoelen, jeneverbes, brandnetel en wilde spinazie te plukken die hij later verwerkt in een onvergetelijk eetfestijn.
De wijngaarden van Donnas. © Wikimedia Commons
Hoogste wijngaarden van Europa
Valle d’Aosta is de kleinste wijnstreek van Italië met wijngaarden die het hoogst gelegen zijn in Europa. Ongelooflijk hoe elk stukje rotsvrije grond op de hellingen gebruikt wordt om druivenranken aan te planten. Zwaar labeur want het plukken gebeurt nog met de hand en de terrassen worden steen per steen aangelegd. De bekendste wijn is de Donnas, die een DOC-label kreeg en voornamelijk als basis de lokale druif Picotendro heeft.
Het fort van Bard. © Visit Aosta via Flickr
Kastelen en burchten
Omdat de vallei strategisch lag, moest ze ook goed beschermd worden. Vandaar dat er zomaar eventjes 120 kastelen en burchten zijn die destijds de toegang tot en de passages door de vallei verdedigden. Veel daarvan zijn te bezoeken. Een aanrader is alvast het fort van Bard.
PRAKTISCHE INFO
Toerisme Valle d’Aosta | www.lovevda.it
Meer over Valle d’Aosta: www.reisreporter.be/tag/valle-daosta
Overnachten
Ad Gallias | Bard | Internet: www.hoteladgallias.it
La Meridiana | Rumiod Saint-Pierre | Internet: www.albergomeridiana.it
Eten en drinken
Ad Gallias | Bard | Internet: www.hoteladgallias.it
Al Caminetto | Rumiod Saint-Pierre | Internet: www.alcaminetto.it/it/home/
Café Quinson | Morgex | Internet: www.cafequinson.it
Coverfoto: © Wikimedia Commons
Schrijf in voor onze nieuwsbrief en ontvang regelmatig een reis- of vakantietip!
Laat een bericht achter