Getest: duurzaam toerisme in Bordeaux

Duurzaam toerisme in Bordeaux doorbreekt barrières voor mensen met beperkingen
Deze toeristische titel is een initiatief van de Europese Unie om een netwerk van aantrekkelijke en slimme Europese steden te creëren die mee willen bouwen aan een meer deugdzaam toerisme. Een belangrijk criterium om de prijs van slimste Europese stad te krijgen, is aandacht voor mensen met beperkingen, maar ook voor minderbedeelden. Het aantal ouderen in Europa neemt toe. Die babyboomers hebben het reizen ontdekt en dat willen ze blijven doen ondanks de beperkingen die het ouder worden met zich meebrengt.

Als onderdeel voor duurzaam toerisme in Bordeaux, bande de stad de auto in het oude stadsgedeelte – dat met haar 347 monumenten het grootste UNESCO-geklasseerde gebied ter wereld is. In de plaats daarvan kwam een netwerk van hypermoderne en elektrisch aangedreven trams, die volgens het APS-systeem werken. Dat houdt in dat bovengrondse leidingen het stadscentrum niet langer ontsieren. Dankzij grote schuifdeuren en traploze toegangen zijn de trams volledig toegankelijk. Ook de riviershuttles en bussen zijn dat en hebben allemaal speciaal gereserveerde zitplaatsen voor rolstoelgebruikers.

Er is een speciale gids gemaakt door het VVV-kantoor van Bordeaux voor mensen met een handicap. Daarin vind je een lijst van alle diensten en activiteiten die beschikbaar zijn voor personen met een beperkte mobiliteit. De organisatie agora-tourisme-bordeaux-com werkt met vrijwillige gidsen o.a. asielzoekers, kansarmen en immigranten die je rondleiden in de minderbekende wijken waar je als toerist niet komt. De deelnemers wijzen je op merkwaardigheden die je normaal gesproken niet opmerkt.

Bordeaux: van flamboyante rijkdom tot chaotisch vuile stad
Bordeaux dankt haar rijkdom aan de wijn, maar ook aan haar haven. Voor er sprake was van Marseille, was Bordeaux de enige zeehaven van belang in Frankrijk en daar heeft ze haar flamboyante rijkdom – die overal merkbaar is – aan te danken. Naast wijn werd er ook suiker, vanille, kaneel en andere koloniale waren verhandeld, afkomstig van exotische overzeese gebieden zoals Guadeloupe en La Réunion.

Maar de meeste inkomsten kwamen uit de slavenhandel. Niets om trots op te zijn, maar die rijkdom maakte van een middeleeuws bastion wel een ‘moderne’ stad met majestueuze, pompeuze gebouwen. Steegjes en kronkelstraatjes ruimden plaats voor brede boulevards, esplanades, parken en plantsoenen. Een stadswandeling brengt je langsheen die flamboyante rijkdom. De Place de la Bourse, het Grand Théâtre, het Hôtel de Ville … zijn stuk voor stuk goed bewaarde voorbeelden van de pracht en praal uit de 18de eeuw.

Na de Gouden Eeuw was Bordeaux vervallen in een chaotische, vuile stad. Eén en al vergane glorie, met zwartgeblakerde huizen en sombere straten. Spottend werd gezegd dat Bordeaux het meervoud is van bordel wat puinhoop of bordeel betekent.

Bordeaux rees als een feniks uit de as
De grandeur, die we vandaag opnieuw kunnen bewonderen, bleef bijna twee eeuwen verborgen onder een dikke laag roet. Bovendien leefde Bordeaux met haar rug naar de stroom. Het uitzicht op het water en de groene overkant was aan het oog onttrokken door grote loodsen en pakhuizen. Bordeaux kreeg de bijnaam ‘La Belle Endormie’, de schone slaapster tot de stad opnieuw ontwaakte. De prins die haar wakker kuste, heette Alain Juppé, een flamboyante figuur, maar ook een koppigaard met passie, visie en creatieve ideeën.

Die creatieve ideeën werkte hij verder uit voor een duurzaam toerisme in Bordeaux. De lelijke bananenrijperijen en pakhuizen van specerijen werden met de grond gelijk gemaakt. Op die plaatsen werden grote boulevards aangelegd voor fietsers en voetgangers. Er kwamen terrassen, cafeetjes, bistro’s en restaurantjes met zicht op het water. Eindelijk konden de inwoners terug genieten van die prachtige rivier Garonne, die eruit ziet als een halve maan en Bordeaux de bijnaam ‘Port de la lune’ gaf.

Kers op de taart van de opknapbeurt is Le Miroir d’Eau, het grootste ondiep waterbassin ter wereld. Het weerspiegelt de majestueuze gebouwen en de indrukwekkende fontein des Tris-Grâces van La Place de la Bourse. Vooral ‘s avonds, als alle gebouwen verlicht zijn, zorgt dit voor een feeërieke sfeer. Op warme dagen zoeken kinderen, toeristen en Bordelezen hier verfrissing. Dankzij Alain Juppé herrees Bordeaux als een feniks uit de as en is nu de mooiste stad van Frankrijk, mooier dan Parijs.

Bordeaux is de oudste en grootste wijnregio ter wereld
Wie Bordeaux zegt, denkt aan wijn. Verspreid over 112 000 hectaren is Bordeaux de grootste en oudste wijnregio ter wereld. Het is de thuisbasis van 65 appellaties, 7 000 Châteaux, 300 wijndealers en ongeveer 100 makelaars, met een gemiddelde productie van 5 miljoen hectoliter per jaar. Alle wijngaarden in Frankrijk werden ooit vernield door een insectenplaag. Alleen de Bordeauxstreek bleef hiervan gespaard omdat de insecten niet bestand bleken tegen de vochtige lucht van de rivieren. Meer en meer boeren schakelden over op biologische wijnen en laten de natuur haar werk doen. Ook die visie op duurzaam toerisme in Bordeaux loont. Want jaarlijks bezoeken meer dan 2 miljoen wijntoeristen de streek!

‘La Cité du Vin’ dompelt je onder in de wereld van de wijn
Met zijn 55 meter hoge toren en zijn spectaculaire architectuur is ‘La Cité du Vin’ een blikvanger in de skyline van Bordeaux. De ronde vormen van het architecturaal hoogstandje zetten zich verder in de volumes, ruimtes en materialen van het interieur. Het lijkt wel een bewegende sensatie van buiten naar binnen en vice versa, geïnspireerd op de wijn, die in het glas gewalst, gedraaid en gedronken wordt. Een groep van bijna 100 experts en gekwalificeerde mensen hielp mee om alle aspecten van de wijn aan bod te laten komen.

Trek de nodige tijd uit, een gepassioneerde wijnliefhebber kan hier zonder probleem een dag doorbrengen. Op een oppervlakte van 13 350 m², verdeeld over tien niveaus, zijn er maar eventjes 20 interactieve themagebieden, vier thematische routes van een uur en meer dan 120 audiovisuele producties. Als apotheose kan je op de belvedère, van waaruit je een panoramisch uitzicht over Bordeaux hebt, genieten van een wijndegustatie. Een mooi voorbeeld van duurzaam toerisme in Bordeaux is het museum dat openstaat voor iedereen: mensen met een handicap, gezinnen en internationale toeristen. Er is een drietalige bewegwijzering en een gids beschikbaar in 6 talen!

Darwin: van oubollige kazerne tot hippe, trendy hotspot
Bordeaux wordt in tweeën gedeeld door de rivier de Garonne met een linker- en een rechteroever. De linkeroever is het alom geprezen Unesco-centrum en de rechteroever was lange tijd een arme, verpauperde buurt met kazernes en fabrieken. Met de reconversie in 1996 kwam daar verandering in: er werd een nieuwe wijk La Bastide gebouwd en waar ooit de oubollige kazerne Niel was, is nu Darwin gevestigd, een trendy, hippe hotspot en the place to be.

Op het eerste zicht lijkt het op een onbezonnen hipsterplek voor families, skaters en festivalgangers. Maar dat is slechts de façade van een ongekend sociologisch experiment dat ook weer past in het plan ‘duurzaam toerisme in Bordeaux’. “Naar hier komen, is als naar de toekomst komen”, legt de oprichter Philippe Barre ons uit. Hier is het grootste biologisch restaurant van Frankrijk: de meubels zijn gemaakt van recyclagemateriaal, de koffie wordt ter plaatse gebrand en er wordt bier gebrouwen. Er is een 100% biologische en lokale supermarkt met een breed scala aan verse en lokale producten, maar ook cosmetica.

Achter deze ontspannen ‘voorkant’ schuilt een bijenkorf van mensen, die maatschappelijk verantwoord willen ondernemen. Hier werken tientallen stichtingen aan nieuwe ideeën over kunst en cultuur, een duurzame en socialere economie en nieuwe manieren van samenwerken. Er is een woningproject om daklozen en mensen in probleemsituaties tijdelijk op te vangen, een moestuin die ze zelf kunnen bewerken, een co-workingspot en evenementen met hoog wow-gehalte. De nadruk wordt gelegd op samenwerking en uitwisseling tussen structuren, met de wens om een echt ecosysteem te creëren waar iedereen elkaar helpt en ideeën uitwisselt. Het is een door de stad opgerichte ruimte waar ondernemers financiële steun, trainingen en diverse diensten en evenementen krijgen.

Les Bassins de Lumières: het grootste digitale kunstcentrum ter wereld
Eveneens op die rechteroever is een voormalige militaire kazerne, de Submarine Base, ecologisch gerehabiliteerd tot het grootste digitale kunstcentrum ter wereld: Les Bassins de Lumières. Het blijft een belevenis om in deze monumentale, ruwe architectuur te genieten van meeslepende digitale tentoonstellingen gewijd aan de grote kunstenaars van de kunstgeschiedenis, maar ook van hedendaagse creaties. De kunstwerken worden geprojecteerd op de ruwe muren en weerspiegelen in de vier bassins waardoor een nieuwe dimensie wordt toegevoegd. Het is een ballet van oogverblindende kleuren. De bezoeker volgt een parcours via de loopbruggen boven het water en langs de kades van de gigantische bassins.

Citypas om ten volle te genieten van je verblijf in Bordeaux
Wie Bordeaux bezoekt, schaft zich best een Citypas aan waarmee je 24, 48 of 72 uren onbeperkt gebruik kunt maken van tram, bus en riviershuttle. Hiermee heb je ook gratis toegang tot Les Bassins de Lumières, La Cité du vin en nog 19 andere musea en 1 rondleiding door de stad (te boeken bij de balie van het VVV-kantoor). Met die pas krijg je ook korting op 23 andere musea en attracties, een gegidste wandeling in de wijngaarden, riviercruises en andere bezoeken. Bordeaux kan je niet verlaten zonder de Canelé de Bordeaux te proeven. Het is een koekje met vanillesmaak en een vleugje rum in een jasje van krokante karamel, een absolute specialiteit van deze stad.

Tijdens onze zoektocht naar duurzaam toerisme in Bordeaux verbleven we in Villas Foch. Dit vijfsterrenhotel met sauna en zwembad in het centrum van Bordeaux vond onderkomen in een 19^de-eeuws herenhuis. Het hotel ligt op slechts enkele minuten loopafstand van populaire bezienswaardigheden zoals het Place des Quinconces en de beroemde winkelstraat Rue Sainte-Catherine. Het hotel biedt comfortabele en elegante kamers, elk voorzien van moderne voorzieningen zoals airconditioning, een flatscreen-tv en gratis Wi-Fi. Sommige kamers hebben ook een eigen balkon met uitzicht op de stad.

Gasten kunnen genieten van een uitgebreid ontbijtbuffet in de gezellige ontbijtruimte van het hotel, die is ingericht met prachtige antieke meubels. Voor degenen die willen ontspannen na een drukke dag sightseeing, is er ook een rustige binnentuin waar je kan genieten van een drankje. Met zijn perfecte locatie en stijlvolle accommodaties, is Hotel Villas Foch een goede keuze voor reizigers die op zoek zijn naar comfort en gemak tijdens hun verblijf in Bordeaux.

PRAKTISCHE INFO
Algemeen
Toerisme Bordeaux | Internet: bordeaux-tourisme.com
Toerisme Frankrijk | Internet: france.fr/nl
Overnachten
Villas Foch | Internet: villasfoch.fr
Eten en drinken
Casa Gaïa | Werkt met seizoensgebonden, lokale en hoofdzakelijk biologische producten die rechtstreeks van de producent komen. | Internet: casagaia.fr
Les Récoltants | Trendy restaurant waar de maaltijden gemaakt zijn met producten uit hun boerderij die 20 km verderop ligt. Het menu wisselt elke dag en er is altijd een vegetarische optie. | Internet: lesrecoltants.fr
Le 7 restaurant | Gelegen op de 7de verdieping van La Cité du Vin. Uitstekende keuken met lokale producten en seizoensgebonden groenten en fruit. Prachtig uitzicht op de Garonne en haven. | Internet: le7restaurant.fr/
Les Furies Douces | 109 Rue Notre-Dame | Bordeaux | Wijnbar uitgebaat door een sympathieke dame, die uitsluitend organische wijnen serveert van vrouwelijke wijnmakers. Je vindt er ook een variatie van zelfgemaakte tapas, kazen en charcuterie.
Le Prince Noir | Sterrenrestaurant van de beroemde chef-kok Jean-Marie Amat. Het restaurant ligt in Lormont op de rechteroever van de Garonne in een bijgebouw van een middeleeuws kasteel, dat een rol speelde in de geschiedenis van de streek. | Internet: leprincenoir-restaurant.fr

 Pin nu en plan later

Foto’s duurzaam toerisme in Bordeaux: © Miet Waes tenzij anders vermeld.
Coverfoto: Pixabay – © Loïc Graniczny