Actief Pools Polesië: als reispionier door het groene laagland

Toerisme in kinderschoenen
Tijdens mijn omzwervingen in de provincie Lubelskie, Pools-Polesië voel ik mij steeds meer als een echte ontdekkingsreiziger. Het streelt mijn ego dat ik als één van ’s werelds eerste reisreporters hierover mag schrijven. Maar er zijn meer Belgen dan ik dacht op de hoogte van deze ongerepte schoonheden. In de grensstad Koden ontmoet ik enkele West-Vlamingen die in deze regio via een Europees samenwerkingsproject mee het recreatief toerisme ontwikkelen. Medewerkers van vzw Boot en provincie West-Vlaanderen brengen de troeven van deze gastvrije regio in kaart.

Polesië in Polen is een veelal groen gebied.

Natuurlijke grens met vakantietroeven
De ongetemde rivier Bug vormt de rode draad in het plan om het recreatief toerisme te ontwikkelen. Als één van de weinige niet gekanaliseerde Europese rivieren kronkelt hij 587 km lang als een natuurlijke grens tussen Oekraïne, Wit-Rusland en Polen. Tegelijk vormt de Bug de nieuwe grens tussen de EU en Oost-Europa. Het project ‘boot2.lubelskie’ voorziet in thematische fiets- en wandelroutes, infopunten en een resem mogelijkheden voor watersporters, natuurliefhebbers en andere levensgenieters.

Actief plezier in de kajak in Poleski Nationaal Park

Pedellen langs de Wit-Russische grens
Eén van de lokale stuwende krachten van dit toeristisch project is Marek Pomietlo die een kajakbedrijf startte. De afvaart van de Bug of één van zijn zijrivieren mogen alvast als ‘zeker doen’ bestempeld worden. Marek neemt me mee voor een dagafvaart tussen Slawatycze en Jableczna. Plots wordt het allemaal spannend als we vernemen dat onze namen moeten worden doorgegeven aan de Wit-Russische autoriteiten. Vervolgens brieft een Poolse grenswachter ons dat we niet mogen pedellen in het midden van de rivier of aanmeren bij de overburen. We zouden niet durven!

Uitkijktoren en zandeilandjes sieren het groene park.

Idyllische picknickplaatsen
Eenmaal op het water in Polesië word je één met de natuur. Voor de afvaarten verhuurt Marek stabiele kajaks, zodat wie geen ervaring heeft evenzeer kan genieten op de ongetemde Bug. Het water voert ons langs idyllische oevers en mini-eilandjes, die uitnodigen voor een picknick. Glurende, chagrijnige Oost-Europese grenspatrouilles zien we niet wanneer we toch eens stiekem en stoutmoedig de grens oversteken. Het werk van bevers en oeverzwaluws spotten we des te meer. De Bug is een trekkingrivier, ideaal voor meerdaagse afvaarten.

Blauwe wateren en groene oevers vormen het kleurenpalet

Fietsen door een spionagefilm
Terug aan wal vindt Marek dat ik ook één van de fietsroutes moet uitproberen. Zonder enig protest laat ik me meevoeren naar het ‘Zwitserland van Polesië’ om een deel van de Fortificatieroute te fietsen. De verdelingsgordel in deze grensstreek behoorde tot één van de grootste fortificaties in het Russische Keizerrijk en dateert uit de 19de en 21ste eeuw. Als we in de dubbelstad Terespol – Brest het grensstation passeren en even verder vrachtwagens kilometers zien aanschuiven voor de grensovergang, heb ik het gevoel door een decor van oude spionagefilms te fietsen.

Pittoresk plaatje met een uitkijktoren in het Poleski Nationaal Park

Ochtendconcerten en paringsrituelen
Voor mijn laatste ontdekking trek ik via een educatieve route door het Poleski Nationaal Park dat gekenmerkt wordt door water, turflagen en venen. ’s Ochtends trakteren ruim 3.000 kraanvogels je hier op een luidruchtig concert. In het voorjaar, wanneer de vogels hun broeddrift tonen, dansen de paren opgewonden en springen met uitgestrekte vleugels soms zelfs enkele meters hoog. Het ritueel en het concert mis ik nu, maar ik stel me tevreden met, vanuit verschillende observatietorens, weidse zichten over het drassig landschap dat her en der wordt ingekerfd door kleine meren.

Het Poleski Nationaal Park behoort tot UNESCO Werelderfgoed

Nationaal Park op UNESCO Werelderfgoedlijst
Natuurliefhebbers, ornithologen, wandelaars en mountainbikers hebben elk hun bewegwijzerde paden en komen zelden in elkaars vaarwater. Daar kunnen wij in ons verstedelijkt Vlaams landschap enkel nog van dromen. Aan het Poleski Nationaal Park is een instituut verbonden dat ijvert voor het behoud van de moerasschildpadden. Hun populatie daalde zo snel dat ze haast van de kaart verdwenen. In samenwerking met Frankrijk zullen de schildpadden later mogelijk uitgezet worden in Europese gebieden.

Het toerisme van Polesië staat nog in z’n kinderschoenen, maar blijft groeien.

Reizen als pioniers
Wie platgetreden paden en massatoerisme wil vermijden, is in deze corridor tussen Oost en West op zijn plaats. Maar ook wie wil ontstressen of tradities beleven zal zich niet vervelen. Alles staat nog in de kinderschoenen, maar de mogelijkheden van recreatief toerisme zijn enorm. Hotels zijn nog schaars, maar bij de vele boeren die in hoevetoerisme (Agrotuystyka) extra inkomsten zien, wacht je een warm onthaal. Neem daarbij een gastvrije bevolking, een rijke keuken en je vakantie kan niet meer stuk. Reizen in Polesië is tenslotte nog een beetje pionieren.

PRAKTISCHE INFO
Algemeen
Toerisme Lubelskie | www.lrot.pl | www.lubelskietravel.pl
Toerisme Polen | www.polen.travel/nl-be
Poleski Nationaal Park | www2.poleskipn.pl
Kajakken
Verhuur | www.kajaki.nadbugiem.pl
Fietsen
Internet: www.szlakirowerowe.lubelskie.pl
Bereikbaarheid
Met het vliegtuig | Warschau van waaruit je met een huurwagen of camper naar de regio kunt rijden
Met de auto | Deze regio ligt op 1.510 km van Brussel

Foto’s: © Bruno Loockx
Coverfoto: © Poleski Nationaal Park