Plaatsen waar Zeus werd aanbeden in het oude Griekenland

De eerste vermelding van de tempel van Zeus dateert uit de 10-11e eeuw voor Christus. De funderingen van het gebouw werden gelegd tijdens de tweeënvijftigste Olympische Spelen. De tempel werd in tien eeuwen gebouwd, maar op een dag gaf keizer Theodosius II het bevel om alle tempels in Olympia te vernietigen. Ze waren een herinnering aan de verering van het heidendom. De kleine fragmenten die van de tempel zijn overgebleven, worden tegenwoordig bewaard in het Louvre in Frankrijk.

Ook een speciale vermelding waard is het enorme standbeeld van Zeus door Fidius. Het wordt wel het “zevende wonder van de oudheid” genoemd. Voor het werk werd ivoor, hout en goud gebruikt. Het standbeeld overleefde een plotselinge brand niet.

In Kopenhagen, Denemarken, staat een marmeren beeld van Zeus uit 96-98. Het beeld is twee meter hoog. Het wit van het marmer is aangetast door een licht gelige patina. Sommige elementen (zoals het oor en de neus) zijn verloren gegaan. Het Vaticaan bewaart een beeld van de keizer in het beeld van Jupiter. Het was oorspronkelijk een standbeeld, dat later werd vervangen. De verandering kan bijvoorbeeld worden geraden aan de hand van de verschillende soorten marmer. Het hoofd werd apart bewerkt en daarna aan de rest van het beeld vastgemaakt.

Wat is de daad van Zeus?

Zeus is de Griekse versie van de oppergod, onder verschillende namen in andere mythologieën. Hij ziet er erg knap uit en bezit ongelooflijke macht. Zijn belangrijkste invloedsgebieden zijn rechtvaardigheid en het lot. Hij is de personificatie van formidabele natuurverschijnselen. Zeus kreeg veel kinderen van godinnen, nimfen en sterfelijke vrouwen.

De oude Griekse god kon in dromen binnendringen en slapende mensen hun toekomst tonen. Hij bemiddelde altijd voor de gekwetsten en betuttelde de gelovigen. In mythen wordt Zeus afgeschilderd als een god die degenen straft die zijn bevelen niet willen gehoorzamen. Maar tegelijkertijd is Zeus heel wijs: hij respecteert de wetten en streeft naar rechtvaardigheid.

Bij de goddelijke troon stonden twee kruiken met geschenken. De ene was gevuld met goedheid: Zeus gebruikte het om goede mensen te geven. In de tweede zat het kwade: de god reserveerde het voor de oneerlijken.

De belangrijkste taken van Zeus:

• het stadsleven behouden;
• voorkomen van massale wanorde en wereld chaos;
• behoud van het familiehuis;
• het leven van de misleide mensen in de juiste richting sturen;
• tradities en gewoonten behouden, wetten handhaven;
• oplossing van geschillen volgens rechtvaardigheid.

Geleerden die de oudheid bestuderen hebben ontdekt dat mensen de derde beker wijn strikt aan Zeus wijdden. Interessant genoeg hebben de Grieken nog steeds een soortgelijke traditie. In de Bosporus wordt de naam Zeus met verschillende bijnamen genoemd: Philius en Genarchus. Letterlijk vertaald betekenen ze “goed” en “stadsbestuurder”.

De manifestatie van Zeus’ macht

Zeus bezat het vermogen om een verscheidenheid aan natuurrampen te creëren. Hij hoefde maar één beweging te maken. Zeus onttrok zijn vader aan de macht en won een gelijkspel met zijn broers. Hij gebruikte bliksem, die hij naar de andere goden wierp als dat nodig was: als constructief overleg mislukte.

Zeus’ attributen zijn een schild en een tweesnijdende bijl. Bliksem Goden kunnen materieel worden afgebeeld: in de vorm van gewone hooivorken met gekartelde randen. Soms wordt de hooivork afgebeeld als een bundel vlammentongen. Soms wordt hij geassocieerd met het noodlot, soms wordt hij zelf voorgesteld als een wezen dat onderhevig is aan noodlot en onheil. De heer van de bliksem kan in elk levend wezen veranderen. Toen hij in een adelaar veranderde, stal hij een knappe jonge man, de zoon van Tros.

Zeus is de eigenaar van een magische mantel gemaakt van de huid van een geit. De aegis heeft, net als het schild, unieke eigenschappen. Volgens een legende werd de god gevoed door de geit Amalthea. Om te voorkomen dat de vader de kreten van de kleine Zeus zou horen, sloegen de bewakers telkens met hun speren op de schilden.

De god reed in een strijdwagen met adelaars, de visuele belichaming van macht en majesteit. Het was de adelaar die Prometheus’ lever inpikte: Zeus strafte zijn neef voor het stelen van vuur.

Als je geïnteresseerd bent in het onderwerp Griekse mythologie in detail of een project over Zeus als onderdeel van je schoolactiviteiten voor de boeg hebt, kun je zoveel mogelijk informatie van de website halen. Hier worden alleen specifieke en betrouwbare feiten verzameld.

Beeldmateriaal: coverbeeld Zeus: Jacques GAIMARD | Tempel in Athene: TravelCoffeeBook  | Hoofd Zeus:
Jeff Chabot | Alle foto’s zijn beschikbaar op: Pixabay