Nergens ter wereld zijn zoveel zeegrasdaken te vinden als op het Deense eiland Læsø, aan de noordoostkust van Jutland in het Kattegat. Na decennia van weersinvloeden startte in 2015 de restauratie van deze traditionele vorm van dakbedekking bij al 36 huizen. Nu zijn ze klaar om bewonderd te worden.
De zeegrasdaken van Læsø staan als uniek cultureel erfgoed op de nominatielijst van UNESCO Werelderfgoed. Van 2015 tot en met 2021 hebben de daken onder leiding van het Deense Agentschap voor Cultuur en Paleizen hun traditionele vorm weten te behouden. Het project zal in 2022 officieel worden afgerond, wanneer ook de laatste drie huizen met zeegrasdaken zijn gerestaureerd.
Route langs zeegrasdaken
Je kan via twee routes langs de zeegrasdaken van Læsø wandelen. De speciale routes leiden je langs het oudste huisje met een zeegrasdak uit 1790, Andrine’s huis. Sommige huisjes zijn nog open voor publiek, anderen zijn in privé-eigendom en kunnen vanaf een afstandje worden bewonderd. De meeste huisjes met zeegrasdaken, zo’n 16 exemplaren, vind je in het stadje Gammel Østerby. In het Openluchtmuseum (Frilandsmuseet) ten noorden van Kopenhagen bevindt zich een replica van een historisch Læsø huisje met het traditionele zeegras als bouwmateriaal.
Duurzame daken
Wist je dat een zeegrasdak wel tot 350 jaar kan meegaan? De eerste daken op Læsø werden opgebouwd uit drijfhout van scheepswrakken en zeegras dat overal langs de kust werd gevonden. Voor ieder dak werd 90 ton zeegras gebruikt. Naarmate de daken verouderden, raakte het zeegras zodanig in elkaar verstrengeld dat het een perfecte isolator werd voor de meest heftige weersinvloeden.
De techniek van het ambacht zorgde ervoor dat het zeegras met de tijd waterafstotende eigenschappen begon aan te nemen. Door de hoge concentratie zout in het zeegras, was het bovendien een brandbestendig materiaal. Zou je een zeegrasdak vergelijken met de huidige moderne daken, dan heeft het 90 procent van de isolerende eigenschappen. Voor de flora en fauna van het eiland vormen ze een perfecte uitvalsbasis om er volop te bloeien en te broeden.
Klimaatneutraal
Daarnaast halen de zeegrasdaken CO2 uit de lucht. Door hun zuiverende werking in combinatie met het drijfhout en de klei die op de muren werken aangebracht zijn ze bijgevolg klimaatneutraal. Na gebruik kunnen de materialen weer opgenomen worden door de natuur en zijn ze daarmee volledig recycleerbaar.
Zout uit Læsø
Naast de zeegrasdaken staat Læsø ook bekend om de zoutwinning. Zout werd al vanaf de twaalfde eeuw uit het grondwater gewonnen door de lokale bevolking. Om de zoutovens werkend te houden werden bomen als brandhout gebruikt, totdat deze voorraad rond de achttiende eeuw op was. Dit verklaart ook waarom er werd uitgeweken naar drijfhout en zeegras voor de bouw van de karakteristieke huisjes met zeegrasdaken. Het huidige Læsø Salt fabriekje werd dertig jaar geleden in 1991 opgericht en biedt bezoekers de mogelijkheid om zelf de traditionele methode van het winnen van zout uit te proberen.
Meer nieuws en tips uit Denemarken vind je hier.
Foto’s: © VisitNordjylland
Laat een bericht achter