In het kielzog van de wielerkampioenen in Toscane

Vergeten parel
Omgeven door de imposante heuvelruggen van de Apennijnen, ligt de Mugello, een grotendeels ongerepte landstreek in het uiterste noorden van Toscane. Toeristen op zoek naar historische kunststeden en vermaarde wijngaarden laten deze regio meestal links liggen. Niet geheel terecht als je het ons vraagt! Want al heeft de Mugello – aan de oostzijde van de A1-snelweg, halverwege Bologna en Firenze – weinig echt bekende trekpleisters, toch is het landschap er onmiskenbaar Toscaans: gastvrij en uitnodigend, met glooiende landschappen, een kronkelend lijnenspel en kaarsrechte cipressen. Het is de bakermat van de invloedrijke en roemruchte familie de Medici die er regelmatig naar terugkeerde om de drukte van het wereldse Firenze te ontvluchten.

Mugello omringd door een prachtig Toscaans landschap.

Aanbevolen voor klimmers
Juist omwille van de talloze pittige hellingen – naar lange vlakke stukken is het soms met een vergrootglas zoeken – zou je als fietstoerist misschien geneigd zijn om deze regio te mijden. Maar wie zich niet door een beklimming (of twee) laat afschrikken, is hier zeker aan het juiste adres. De wegen zijn doorgaans goed geasfalteerd, de verkeersdrukte quasi nihil en de omgeving is gewoon een droom waar je doorheen fietst. Die kuitenbijters neem je er dan maar bij.

Sportievelingen wagen zich aan de Mugello in Bike, inclusief onze Reisreporter Marc.

Meet je met de besten
De toeristische dienst van de Mugello is zich van die kwaliteiten en uitdagingen bewust en bokste een mooi en sportief fietsprogramma van landschapsroutes in elkaar die leiden langs historische stadskernen, culturele trekpleisters en vooral veel groen. Voor sportieve bikers wacht de uitdaging van ‘Mugello in bike’, een meerdaags fietsparcours met aardig wat klimkilometers, die uiteindelijk een fietsbrevet oplevert. Wielerfanaten kunnen zelfs hun klimtijd op de talrijke hellingen laten registreren.

Genieten onderweg
Een goed uitgeruste racefiets of mountainbike met voldoende versnellingen is dus wel een must, sportieve kleding aan te bevelen. En vergeet je drinkbus niet voldoende te vullen en een snack of wat snelle suikers weg te bergen om dat opkomend dipje onderweg te bekampen. Maar neem vooral ook je fototoestel mee. En stap onderweg regelmatig af om te genieten van de schitterende panorama’s, de historische marktpleinen, het romaans en renaissancistisch cultuurgoed.

Het raadhuis van Scarperia.

Stad van messenmakers
Daar gaan we! Een eerste toer voert ons van Firenzuola – ‘klein Firenze’ – over de pittige Paso del Giogo (1.262 m) naar het messenstadje Scarperia. Neem je tijd om het middeleeuwse centrum en het met wapenschilden opgedirkte Palazzo dei Vicari te ontdekken. Het nobele ambacht van de messenmakerij wordt hier al eeuwen in ere gehouden. In het nabijgelegen Sant’Agata mag je niet vergeten een bezoek te brengen aan de 12de-eeuwse romaanse parochiekerk met schilderingen van Toscaanse grootmeesters.

Getuigen van een bloederige oorlog
Over de rustige SP39 langs Galliano stijgt het flink tot aan de Futapas (903 m) voor je afdaalt richting Firenzuola. Blijf op de rotonde aan de Paso della Futa stilstaan bij de gedenksteen voor wielrenner Gastone Nencini, de ‘leeuw van Mugello’, die in de jaren ’50 en ’60 Tour en Giro op zijn naam schreef. Vlakbij op de heuvelrug rusten op een militair kerkhof ruim 30.000 Duitse soldaten die tijdens Wereldoorlog II het leven lieten voor het behoud van de Gotische Linie verdedigingslijn langs Hitlers rijk.

Het klooster Bosco ai Frati links en Villa di Caffagiolo rechts.

Bij Lorenzo thuis
Een tweede parcours brengt ons vanuit Scarperia naar het kunstmatig aangelegde meer van Bilancino, een gigantisch waterreservoir dat watersporters aantrekt. In de buurt ontdekken we, verscholen in het groen, het 11de-eeuwse klooster Bosco ai Frati dat op verzoek van Cosimo de Medici geheel werd verbouwd. We bevinden ons dan op grondgebied San Piero a Sieve en maken nog een ommetje langs Barberino waar in landelijk gebied plots de statische Villa di Caffagiolo opduikt, het tot Werelderfgoed verheven landhuis van Lorenzo de Medici ‘Il Magnifico’.

Het standbeeld van Giotto in Vicchio.

Groet aan Giotto
Via provinciewegen SP97 en 41 volgen we de zuidoever van de Sieverivier tot in Vicchio, waar we over een pittoresk romaans bruggetje heen weer omkeren. Vicchio is de geboorteplaats van renaissanceschilders Fra Angelico en Giotto, wiens standbeeld we niet nalaten te groeten op het naar hem genoemde marktplein. Verderop in het nietige Vespignano werd het vermeende geboortehuis van de schilder ingericht als een museum. Let wel: de openingsuren zijn beperkt.

Bolwerk van de macht
Voor we in Scarperia weer arriveren, dwalen we nog door het bedrijvige Borgo San Lorenzo, hoofdplaats van de Mugello met zijn smalle straatjes vol statige patriciërshuizen. Ooit vormde dit decor het strijdtoneel voor machtige Florentijnse families als de Guelfi en de Ghibellini. Bezoek hier de San Lorenzokerk, waar je naast schitterende fresco’s ook schilderijen van meester Giotto en zijn school kan bewonderen. En mijmer na bij een espresso op een sfeervol terras.

Onderweg krijg je heel wat info over de regio, mits je en woordje Italiaans kent. Dit bord vertelt alvast dat er een privaat reservaat met truffels ligt.

Aan tafel
De Mugello biedt nog meer fietsplezier voor fietsers die tegen een stootje kunnen. Al hoef je je niet te forceren, want langs elke kilometer is het volop genieten van de weidse pracht en het schitterende panorama. En dan vergeten we nog bijna de gastvrije burgers en gastronomische hoogstandjes te vermelden die deze regio vanouds hebben gekenmerkt.

PRAKTISCHE INFO
Algemeen
Toeristische dienst Toscane | www.turismo.intoscana.it
Toeristische dienst regio Mugello | www.mugellotoscana.it
Cycloparcours ‘Mugello in bike’ | www.mugelloinbike.it

Foto’s: © Marc Kenis