Wroclaw: Culturele Hoofdstad van Europa 2016

De Poolse stad Wroclaw, ook bekend onder de Duitse naam Breslau, is dit jaar samen met het Spaanse San Sebastian Culturele Hoofdstad van Europa. Een stad die je vooral beleeft in superlatieven dankzij het mooiste park, de langste wandeling, de meeste bruggen en de knapste kerken.

Wroclaw is de vierde grootste stad van Polen en de hoofdstad van Neder-Silezië. De stad ligt aan de rivier de Oder verspreid over 12 eilandjes. Een vergelijking met het Italiaanse Venetië is daarom nooit ver weg. Dwergen zijn er thuis, net zoals ontelbare kerken en bruggen. Om nog maar te zwijgen van de boeiende architecturale en kunstzinnige uitzichten.

Wroclaw: links de Tumskibrug en rechts de Grunwaldzkibrug © Krzysztof Jaslak | © Adam Mortka

120 bruggen
Wroclaw telt maar liefst 120 bruggen die 12 eilanden met elkaar verbinden. De Grunwaldzkibrug, een hangbrug van 116 meter lang uit 1910 is hét symbool van de stad. Een andere brug, de Tumskibrug uit de 12de eeuw, verbindt het nieuwe deel met Ostrów Tumski (Kathedraleneiland), het oudste deel van de stad. Deze brug wordt beschouwd als de meest romantische. De vastgemaakte slotjes van koppels zitten daar vast voor iets tussen.

Kerken kijken
Twee beschilderde bruggen verbinden het Zandeiland (Wyspa Piasek) met het Kathedraleneiland (Ostrów Tumski). Zoals de naam al doet vermoeden, kan je hier kerk na kerk bezoeken, maar liefst vijf op rij. De belangrijkste kathedralen zijn die van Sint Jan de Doper uit de 12de eeuw, de Sint Martinuskerk en de Heilige Kruiskerk, allebei uit de 14de eeuw. Bijzonder aan de laatste: ze bestaat uit twee niveaus die elk een andere katholieke rite uitbeeldt. Vanop de top heb je bovendien een prachtig uitzicht op de stad.

Wroclaw: Kathedraleneiland © Damian Mekal

Oudste tuin van Europa
Zelfs als je niet zo kerkelijk bent, blijft dit een mooie plaats om rond te wandelen. De Botanische tuin, één van de oudste uit Europa is daar een goed voorbeeld van. Op het hele eiland hangt een rustieke, serene sfeer, onder meer door de vele aanwezige geestelijken en nonnen. Vergeet ook niet te letten op de authentieke gaslantaarns die ’s avonds voor de sfeervolle verlichting zorgen.

Wroclaw: links het Raadhuis en rechts de gekleurde gevels op het Marktplein © Emilia Grzesiak | © Jörg Rom

Groots marktplein
In het bruisende hart van de stad ligt het schaakbordvormige Marktplein (Rynek). Historische, kleurrijke gebouwen uit verschillende eeuwen met namen als ‘het huis onder de gouden zon’ (Pod Zlotym Sloncem) en ‘het griffioenhuis’ (Pod Grymfami) omringen het plein. Tevens één van de grootste in Polen met z’n 3,7 hectare. Openluchtactiviteiten die hier plaatsvinden behoren al tot de tradities en restaurants, cafeetjes, musea, reisbureaus en boekhandels die nu in de oude gebouwen gevestigd zijn houden het toerisme levend.

Bruisend Raadhuis
In het midden van het plein staat het Raadhuis (Ratusz). Dat was oorspronkelijk niet meer dan een eenvoudig bouwwerk met slechts één verdieping. Maar uitbreidingen tussen 1290 en de 17de eeuw maakten van het gebouw één van de mooiste raadhuizen van Europa met een late gotische stijl. Het Raadhuis wordt nog steeds gebruikt voor bijeenkomsten van de stadsbestuurders en voor markten. Binnenin bleef het interieur goed bewaard en ligt het historisch museum gevestigd. Via de zijkant kan je naar het in de kelder gevestigde gasthuis Piwnica Swidnica. Dat bestaat al sinds de 13de eeuw en is genoemd naar het bekende bier uit Swidnica.

Wroclaw: de universiteit van de stad met rechts de indrukwekkende Aula Leopoldinum © Maciej Lulko | © Licinio Pereira

Kunst aan de unief
Door hevige tegenstand uit Krakau zag de Universiteit van Wroclaw pas in 1702 het levenslicht. En toch behoort ze tot een van de oudste universiteiten van Europa. Het driehoekvormige universiteitsterrein ligt langs de Oder met talrijke historische gebouwen. Bezoek zeker de Aula Leopoldinum in barokstijl met unieke beelden en beschilderingen, de Universiteitskerk met bijzondere fresco’s en de universiteitsbibliotheek waar nog enkele met de hand geschreven boeken liggen.

Klooster in het zand
Zandeiland (Wyspa Piasek) ligt in het noordoosten van de stad. Het belangrijkste monument hier is de kerk Maria-op-het-Zand uit de 14de eeuw. De Tweede Wereldoorlog vernielde het oorspronkelijke barokke interieur waardoor de kerk nu versierd is met gotische ornamenten uit verschillende musea. Ernaast ligt het voormalig Augustijner klooster dat tegenwoordig de Silesische collectie van de Universiteitsbibliotheek bewaart. Vergeet niet langs de twee oude molens, Maria i Feliks, te lopen op de zuidpunt van het eiland.

Zaal met 5 namen
Het pronkstuk in Park Szczytnicki is de Hala Ludowa, ook wel de Eeuwhal, Volkshal, Centannial Hall of Jahrhunderthalle genoemd. De reusachtige modernistische zaal ligt er sinds 1913 ter ere van de honderdjarige gedenkdag van de bevrijding van Wroclaw van Napoleon. In de zaal, gemaakt van beton en met een koepelvang van 130 meter, gaan tegenwoordig tentoonstellingen en motorsportevenementen door. Sinds juli 2006 staat het gebouw op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Magische plekken
In Wroclaw geraak je niet uitgekeken. In het Middeleeuws Slachthuis vind je een standbeeld dat de geslachte dieren gedenkt. Ten zuiden van het stadhuis zie je een fontein in de vorm van een teddybeer, een favoriet plekje voor kinderen. En vlakbij het marktplein liggen twee charmante huisjes met de naam Hans en Grietje.

Wroclaw: op zoek naar dwergen in de stad

Ook de moeite
Heb je tussen het kunst bewonderen, kerken bezoeken of uitrusten in het groen nog tijd over? Dan zijn deze plekjes in Wroclaw ook nog aanraders.
1. Nationaal Museum: oorspronkelijk een regeringsgebouw, maar nu kun je er Silesische kunst uit de 12de tot en met de 19de eeuw bekijken.
2. De Japanse tuin in Park Szczytnicki: de tuin heeft een pagode en verschillende watervallen die de gronden vochtig houden.
3. St. Elisabethkerk: die ligt vlakbij het marktplein en is de oude parochiekerk van de stad. Klim er 300 trappen naar omhoog en geniet op het terras bovenin de toren van het uitzicht.
4. Groene Gordel van Wroclaw: een wandeling langs de oude stadsgracht die met z’n 3860 meter de langste van Europa is.
5. Dwergentocht: overal in de stad vind je kleine, bronzen dwergen. Het symbool voor de stad als protest tegen het communisme. Haal een plattegrond bij de dienst toerisme en mis geen enkel mannetje tijdens je bezoek aan de stad.
6. Gondola Bay: vaar per boot naar de verschillende eilandjes terwijl je geniet van culinaire specialiteiten.
7. Panorama van Raclawice: een doek van 120 meter lang en 15 meter hoog, te bewonderen op een daarvoor speciaal rond gebouw. Het immense schilderij beeld de veldslag bij Raclawice (1791) uit en werd gemaakt door vooraanstaande schilders in 1894.

Bereikbaarheid
Lufthansa vliegt van Brussel naar Wroclaw met een tussenstop in Frankfurt.
LOT Polish Airlines vliegt van Brussel naar Wroclaw met een tussenstop in Warschau.