Beleef natuurwonderen en geschiedenis in het Duitse Paderborn

Urban Explorer in Paderborn

Ik neem tijdens mijn trip naar het Duitse Paderborn eerst de gedaante aan van een Urban Explorer dolend door de stad. De stad heeft een 1200 jaar lange geschiedenis en omvat een kleurrijk boeket aan Romaanse, Gotische, Barokke en moderne omhoog reikende gebouwen ontstaan langs en rond de kortste rivier van Duitsland: de Pader!

Het lange verhaal van deze studentenstad begint al bij Karel de Grote die er al in 777 een kasteel liet bouwen aan de oevers van de Pader en waar hij in 799 de uit Rome verdreven Paus Leo III  beloofde zijn pauselijke titel terug te bezorgen in ruil voor een kroning tot keizer! Wat dus ook geschiede op 25 december 800.

Er borrelt iets in het water

Mijn stadswandeling start aan Haus Heising, een patriciërswoning gebouwd rond 1580 en een mooi voorbeeld van Wezerrenaissance. Opvallend is het veel later bijgevoegde barokke portaal. Het huis diende lange tijd als residentie voor de burgervader en voorname bisschoppelijke ambtenaren. De voorste gevel heeft nog steeds zijn oorspronkelijke renaissancestijl want die is wonderbaarlijk genoeg onbeschadigd gebleven bij het bombardement op Paderborn tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ik loop door het stadspark waarin een nog functioneel waterrad illustreert hoe Paderborn tijdens de Middeleeuwen van water werd voorzien. Want zoals bijna alle steden was alle nijverheid en handel gestuurd door stromend water. Laat dat laatste nou net dát zijn wat me zo fascineert: de snelheid van het stromend water van deze amper 4 km lange stadsrivier. Mijn gids neemt me mee naar de Stümpel Mühle en wijst naar een klein plekje in het water waar ik een 6-tal bronnetjes zie opborrelen uit het water. Zo zijn er meer dan 200 bronnetjes die de Pader rivier levendig houden. Dit verklaart meteen de hoge waterstand, de snelheid van de rivier én de naam Paderborn: born of borre staat voor bron!

De Basiliek en Dom van Paderborn

Eindelijk kan ik met een leeg ‘waterhoofd’ mijn stadswandeling verderzetten. Vanaf de waterpartijen in het stadspark zie ik in de verte uit het groen 2 prachtige identieke torens in Romaanse stijl opduiken. De Abdinghofkirche of abdijkerk dateert al van 1031. Bij de bouw werden tijdens opgravingen fundamenten gevonden van een vorige basiliek. Vandaag is deze pilaarbasiliek met plat plafond en zijn witte ‘twin towers’ een niet weg te denken symbool in het landschap van Paderborn.

Mijn volgende halte is de Dom van Paderborn. Op de plaats waar deze staat, liet Karel de Grote al in 777 een missiekerk bouwen om het Christendom naar Westfalen te brengen. De huidige dom dateert uit 13de eeuw. In de 32 meter lange crypte bewaart men de relikwieën van de heilige Liborius, je vindt er verder nog een gotisch altaar uit de 15de eeuw, een paradijsportaal van voor 1240 en een ‘dubbelmadonna’ van 1480.  Maar het meest beklijvende is het wereldberoemde ronde drie-hazen-venster! Een venster als geen ander want wie in de wereld van kunst en religie de naam Paderborn laat vallen, krijgt onmiddellijk als reactie een verwijzing naar dit raam. Het kunstwerk stelt in een cirkel 3 rennende hazen voor.

Duits bier en bubbels

Ik loop verder door universiteitsstad Paderborn en merk de aanwezigheid op van vele moderne kunstwerken her en der verspreid. Bij een kleurrijke graffiti hou ik eventjes halt om op een bankje te genieten van gefermenteerd tarwewater, beter gekend als Duits Weisenbier. Ik zie vele kinderen en volwassenen plezier maken bij het op en neer springen naast de Pader rivier. Mijn gids maant me aan om ook eens te springen en omdat het best is een Duitse Fräulein te gehoorzamen doe ik dat dan ook maar! Bij elke sprong die ik doe, borrelen er waterbelletjes omhoog in de Pader. Gewoon te gek toch dit wonder der natuur. Doe hier maar eens met een groepje rope-skipping of touwtjespringen, dat zou pas een bad met bubbeltjes geven!

Ter info: je kan de stad makkelijk op je eentje verkennen met assistentie van de Paderborn City App ‘Actionbound’. Deze app voert je langs maar liefst 28 city sights! 

Barok of BaRRock!?

Ik zou graag nog wat langer rondzwerven als Urban Explorer, maar er staat nog wat ander monumentaals op het streekmenu in dit mooi Paderborn Land.  Wie aan Duitsland denkt, fantaseert een sprookjesachtig beeld van groteske kastelen met wulpse barokke figuren, ornamenten, balzalen en ‘aristocratische’ tuinen! Dit fantastisch beeld kan je daadwerkelijk beleven in Schloss Neuhaus en zijn Barockgarten. Het kasteel in Wezerrenaissance stijl, ligt aan de samenvloeiing van de Pader, de Lippe en de Alme. Ideaal dus voor het aanleggen van een grote tuin te vergelijken met die van het Paleis van Versailles, rijk aan bloemen en vol barokke figuren die het verleidelijk gedachtengoed van de vroegere aristocraten als het ware verbloemen tot hedendaags historisch erfgoed! Het kasteel zelf is omgevormd tot een museum en een school. Ik loop verder richting de barokke balzaal waar ik spontaan een glas champagne krijg want er is net een proclamatie voor afgestudeerden. Door de boxen geen orgelmuziek maar stevige rock met Bohemian Rhapsody van Queen.

Hermannsdenkmal: heerser over het Teutoburger Wald

Na het muzikaal geweld in kasteel Neuhaus ga ik op zoek naar een andere Germaanse geweldenaar in het Teutoburger Wald. Een wandeling van 6 kilometer door het oosten van het woud brengt je bij een indrukwekkende Hermannsdenkmal. Dit monument eert Arminius, de vorst van de Germaanse Cherusken. Hij is de lokale held omdat hij hier in 9 n.C. maar liefst 3 complete Romeinse legioenen onder leiding van Varus in een hinderlaag lokte en verpletterend versloeg. De naam van het monument is overigens een Duitstalige interpretatie; men veronderstelde destijds dat de Latijnse naam ‘Arminius’ een vertaling was van het Germaanse ‘Heermann’.

Met een hoogte van ruim 53 meter is het standbeeld zelf het grootste van heel Duitsland. De figuur van Arminius (Hermann) houdt een zwaard van 7 meter (550 kg) triomfantelijk omhoog. Een leuk weetje voor jou als reiziger: het enorme schild van 10 meter is een artistieke vrijheid van de beeldhouwer. Als ruiter zou Arminius in werkelijkheid een veel kleiner, handzamer schild hebben gedragen; het grote schild dient hier vooral ter ondersteuning van het beeld. Je kunt de koepel van het monument beklimmen voor hetzelfde heersende gevoel over het woud als Arminius ongetwijfeld had.

De Externsteine, een imposante apotheose!

Een adelaar neemt me tussen zijn klauwen en vliegt met mij weg van de Romeinen naar 70 miljoen jaar terug in de tijd en laat me vallen op de 40 meter hoge Externsteine! Het is uiteraard een beetje fantasie, maar je kan na het bezoek aan Hermannsdenkmal als ontspanning een leerrijke en best grappige show met roofvogels meepikken bij Adlerwarte Berlebeck in Detmold. Mij helpt het om een link te maken met mijn bezoek aan de Externsteine.

Mijn oogjes blinken, mijn benen kriebelen! Ik sta vol fascinatie pal voor de Externsteine, oorspronkelijk vlakke en onder water liggende zandstenen die 70 miljoen jaar geleden bij het vormen van het gebergte omhoog werden geduwd en vele jaren later een prehistorische en een middeleeuwse cultusplaats werden! Vol bewondering kijk ik naar het reliëf van de kruisafname van Jezus dat in de Middeleeuwen door steenhouwers in de rotsen is geslagen. Maar ik ga nog veel verder terug in de tijd en ga de grot binnen onder in de Externsteine en ik word stil als ik besef dat ik in de voetsporen loop van de eerste holbewoners!

124 treden en een houten loopbrug brengen me 40 meter hoog naar een stenen platform met altaar! Welke offers met bedwelmend gezang en druïde geur zouden er hier ooit gebracht zijn? Ik sluit mijn ogen en mijn gedachten komen in hogere sferen. Ik heb een grote glimlach want ik beleefde zonet een langgeleden ontstaan verlangen in werkelijkheid: het beklimmen van de Externsteine! Hét wonderlijk hoogtepunt van Paderborn!

PRAKTISCHE  INFORMATIE
Algemeen
Toerisme Paderborn I Website: paderborn-tourismus.de
Toerisme Noordrijn-Westfalen | Website: nrw-vakantie.nl
Toerisme Duitsland | Website:
Bereikbaarheid
Met de trein I Brussel-Zuid tot Köln – Hamm – Paderborn
Met de auto I Brussel – Paderborn 450 km
Bezienswaardigheden & activiteiten 
Stad Paderborn | City tour app Actionbound I Website: paderborn-tourismus.de
Hermannsdenkmal I Website: hermannsdenkmal.de
Externsteine I Website: externsteine-info.de
Show roofvogels I Website: adlerwarte-berlebeck.de
Schloss Neuhaus I Website: schlossneuhaus.com
Teutoburgerwald I Website: teutoburgerwald.de
Wandelen I Website: hermannshoehen.de
Overnachtingen
Best Western Hotel Paderborn I Website: bestwestern.de I de parking is onderaan het hotel
Eten & drinken
Landhaus Hirschsprung I Website: landhaus-hirschsprung.de | Bediening in traditionele klederdracht I vanaf het Hermannsdenkmal 6 km dalende wandeling tot het restaurant.
Paderborner Brauhaus I Website: bono-gastronomie.de/paderborner-brauhaus
Deutsches Haus I Website: bono-gastronomie.de/deutsches-haus I Kisau 9 in Paderborn, op 400 meter van het Best Western Hotel

Coverfoto: Thabe Sebola